Naast kindersekstoerisme is het thema weeshuistoerisme steeds belangrijker geworden in de discussie over duurzaam toerisme. Het werd duidelijk dat vrijwilligerstoerisme, met name in de context van weeshuistoerisme, sterk bijdraagt aan seksuele uitbuiting van kinderen. Kinderrechtenorganisatie ECPAT had het patroon opgemerkt door te kijken naar veroordelingen van zedendelinquenten, waar vaak weeshuistoerisme in het spel was. In de Global Study on Sexual exploitation of Children in Travel and Tourism met de titel “Offenders on the Move” uit 2016 kwam dit uitgebreid aan de orde met name in de bijdrage van het Better Care Network. Internationaal werd in discussies over mensenrechten in het toerisme de kwestie van weeshuistoerisme aan de orde gesteld. Met name in 2017, toen Australië de mogelijkheid besprak om weeshuistoerisme te beschouwen als een vorm van moderne slavernij en toe te voegen aan hun “Modern Slavery”-wetgeving.
Op 7 november 2018 diende Kamerlid Van Haga de initiatiefnota ‘Een goede bedoeling is niet altijd een goed idee: een voorstel tot bestrijding van weeshuistoerisme’ in. Volgens Van Haga leidt deze vorm van toerisme tot misstanden in de weeshuizen (onder meer gevaar voor misbruik) en in het bijzonder tot een onderliggend verdienmodel dat bijdraagt aan de onnodige instandhouding van weeshuizen en in sommige gevallen zelfs criminaliteit waarbij kwetsbare kinderen uit de armste lagen van de bevolking voor weeshuizen worden geronseld. Volgens de initiatiefnota is Nederland een grote en groeiende leverancier van “voluntourists”. Naar aanleiding van een toezegging aan de Tweede Kamer in april 2019 is in opdracht van het ministerie van Buitenlandse Zaken onderzoek gedaan naar het fenomeen ‘weeshuistoerisme’. Belangrijke vragen waren: wat is de omvang van het Nederlandse aandeel in de mondiale problematiek, om hoeveel vrijwilligers gaat het, naar welke landen reizen zij, welke actoren spelen in die sector een belangrijke rol en wat is de rol en eventueel ketenverantwoordelijkheid van eenieder? In 2021 reageerde het kabinet op het onderzoek: “Het kabinet zet het beleid gericht op het ontmoedigen van kortdurend vrijwilligerswerk in (semi-)residentiële zorginstellingen voor kinderen door niet-gekwalificeerde vrijwilligers onverminderd voort, onder meer via de aanpak van grondoorzaken zoals armoede.... Regulering en voorlichting worden onverminderd voortgezet, waarbij verdergaande mogelijkheden nader zullen worden onderzocht. Het kabinet moedigt de sector aan tot zelfregulering, om dit zowel nationaal als internationaal verder vorm te geven”. Het Better Care Netwerk bepleitte in een reactie voor meer urgentie in de uitvoering van beleid en de aanpak van de overheid.
In 2017 heeft de Tourism Child Protection Code (de Code) de lidmaatschapscriteria formeel gewijzigd om betrokkenheid van hun leden bij bepaalde vormen van vrijwilligerstoerisme en bij weeshuistoerisme te verbieden. De Code accepteert geen lidmaatschap van organisaties die vrijwilligerswerk in weeshuizen of excursies naar weeshuizen of naar dansshows met weeskinderen aanbieden. De Code accepteert wel lidmaatschap van organisaties die betrokken zijn bij vrijwilligersactiviteiten die zich niet direct richten op kinderen of zich beperken tot onderwijs, sport, kinderopvang. Deze organisaties dienen duidelijke kinderbeschermingsmaatregelen te hebben om risico's te minimaliseren en het voordeel voor kinderen te maximaliseren. Code-leden die betrokken zijn bij vrijwilligerswerk zijn verplicht zich te houden aan een aantal extra voorwaarden naast de zes criteria van de Code.
De problemen in verband met weeshuistoerisme hebben veel bekendheid gekregen bij touroperators, ook buiten de Code-leden. De ANVR was actief betrokken en promootte het onderwerp onder haar leden en voegde het later toe aan hun eigen lidmaatschapseisen en heeft het in 2021 onderdeel gemaakt van de verplichte duurzaam toerisme training. Vanaf 2017 is ten behoeve van de groeiende bewustwording en lobby rond weeshuistoerisme “Stop Weeshuis Toerisme” in het leven geroepen als een jaarlijkse terugkerende campagne van het Better Care Netwerk en partners. Met name studenten en scholen werden hiervoor benaderd, aangezien vrijwilligerstoerisme een populaire vorm van vakantie is onder jongvolwassenen.